Sunday, July 28, 2019

Password?


ΕΦΣΥΝ, 27/7/2019



Στη σκληρή ψηφιακή εποχή όλα τα βλέπω κωλυόμενα. Άνθρωπος της αναλογικής εποχής, έμαθα ότι για την απόδειξη της ύπαρξής μου, πέραν του cogito ergo sum, μια ταυτότητα στο πορτοφόλι ή στην κωλότσεπη φτάνει, άντε κι ένας ΑΜΚΑ. Τον αριθμό ταυτότητας τον απομνημονεύεις, μαζί μ’ άλλα δυο τρία νούμερα του πολιτικού dna σου. Αλλά, ακόμη κι αν σ’ εύρει το αλτσχάιμερ, απλή επίδειξη εγγράφου ταυτοπροσωπίας κάνει τη δουλειά. Είσαι πράγματι εσύ, όντως υπάρχεις. Το λέει το μικρό κομμάτι πλαστικοποιημένου χαρτιού.

Δεν θυμάμαι πότε ακριβώς ξεκίνησα – απρόθυμα και καχύποπτα- την ψηφιακή μου ύπαρξη. Μάλλον όταν απέκτησα το πρώτο ιμέιλ. Μού φάνηκε απλό και λογικό να πιστοποιώ ότι είμαι εγώ μ’ ένα συνθηματικό. Οικεία διαδικασία ασφαλούς διαπίστευσης, ακόμη κι απ’ τον στρατό, με τα περίπολα και τις αναγνωρίσεις στη σκοπιά, «σύνθημα: κόραξ, παρασύνθημα: αλώπηξ».  Είχε την πλάκα του. Ενίοτε αυτή η βλακώδης τελετουργία έσωζε κόσμο. (Παράδειγμα τεκμηρίωσης: τέλη του «βρόμικου ’89», υπηρετούσα στην Αλεξανδρούπολη. Παραμονή Πρωτοχρονιάς, σκοπιά στην πύλη του στρατοπέδου. Το μισό στρατόπεδο την είχε κάνει από τα κάγκελα, πλάκωσε εξωτερική έφοδος, επικεφαλής ταξίαρχος με πρόθεση να ρίξει χρόνια φυλακές, «άλτσζιιι»=αλτ τις ει, «σύνθημα- παρασύνθημα» εγώ, μούγγα ο γαλονάς- τα ‘χε ξεχάσει ή δεν τα ‘ξερε καν;- ήθελε να μπουκάρει με τσαμπουκά, θηρίο είχε γίνει, ίσως είχε σηκωθεί από πόκα χαμένος κι είπε να ξεκαβλώσει πάνω μας, «επανάλαβε το αληθές» επέμεινα εγώ, «άνοιξε ρε κωλόπαιδο» αυτός, βράχος εγώ. Έφυγε μεσ’ την τσαντίλα με το τζιπ, σώθηκε λαός εκείνη τη νύχτα, ξημέρωμα και τύφλα γύρισαν οι περισσότεροι, έγινα λαϊκός ήρωας, μέχρι κι ο στρατοπεδάρχης εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του, κι ας μού ‘ριξε 10 μέρες φυλακή μετά- «για ξεκάρφωμα», μού απολογήθηκε, έδειξα κατανόηση-, συμπέρασμα: τα συνθηματικά έχουν κάποια χρησιμότητα).

Από τότε που απέκτησα το πρώτο user name και password, δεκάδες ακόμη «μοναδικά» ονόματα χρήστη και συνθηματικά χρειάστηκε να χωρέσει η φθίνουσα μνήμη μου, στο όνομα της ασφάλειάς μου. Η επιβίωση στο ψηφιακό σύμπαν, που απλουστεύει απίστευτα τη ζωή μας, είναι ταυτόχρονα μια δοκιμασία για τον «σκληρό» του εγκεφάλου: πόσες ταυτότητες να επινοήσει ο μέσος άνθρωπος, πόσα σημαντικά πρόσωπα, τόπους, σταθμούς, ημερομηνίες να επιστρατεύσει για ένα “δυνατό” password, πόσα pin να θυμηθεί, πόσα να καταγράψει σ’ ένα χαρτί που δεν θα χάσει;

Τεχνοφοβία; Υπερβολή; Απαριθμώ: προσωπικά και επαγγελματικά μέιλ, λογαριασμοί facebook, twitter, instagram, λοιπών social- όσα θες, όσα έχεις-, blog, πιστωτικές, web banking, pin και puk κινητού, user name και password για pc, laptop, tablet- στο σπίτι, στη δουλειά-, wi-fi, για υπηρεσίες του smartphone, για κάθε χρήσιμη ή ηλίθια εφαρμογή που επινοείται, για το taxis net, για online διαχείριση λογαριασμών ΔΕΚΟ, για ΟΑΕΔ, κάρτα ανεργίας, κάρτα απεριορίστων διαδρομών, επιδόματα πρόνοιας, υπηρεσίες ΕΟΠΥΥ, εκπτωτικές κάρτες, συνδρομητική τηλεόραση-αν θες, αν έχεις-… Να συνεχίσω;

Τέσσερα δισ. κάτοικοι του ψηφιακού κόσμου επιβιώνουν με 300 δισ. «μοναδικά» password. Εμπιστεύονται αξιομνημόνευτα μυστικά και ψέματα- αλλά δικά τους ψέματα-, στο ακατάπαυστο παιχνίδι εναλλαγής, κατακερματισμού και πληθωρισμού ταυτοτήτων. (Η τιμή της ταυτότητας καταρρέει- 58 δολ., με βάση το πρόστιμο στη Facebook για τα πουλημένα δεδομένα 85 εκατ. χρηστών της. Στη μαύρη αγορά τουλάχιστον κρατιέται ένα επίπεδο, πάνω από χιλιάρικο πάει το διαβατήριο). Οι ταυτότητές μας είναι πολλές για να τις διασώσει η ατομική μνήμη, ασήμαντες για να τις καταβροχθίσει το «θηρίο».  Κάθε φορά που πληκτρολογείς το password, το «θηρίο» σε ρωτά: «να αποθηκεύσω;», «όχι, ρε, να μην αποθηκεύσεις». Μια δυο τρεις, τελικά υποκύπτεις, το «θηρίο» καταπίνει πραγματικές ή πλαστές ταυτότητες, γιατί κάθε φορά που εσύ ξεχνάς, πρέπει να το ταΐζεις με νέα δεδομένα, για να συντηρείς τη μεγάλη απάτη της προστασίας της ιδιωτικότητας σ’ έναν κόσμο που είσαι επιτηρούμενος ακόμη και στη λεκάνη της τουαλέτας.

Κάτι ήξερε ο Οδυσσέας όταν απάντησε στον Κύκλωπα  «ούτις εμοί γ’ όνομα» (=Kανένας τ’ όνομά μου). Αλλά κι αυτός δεν είμαι βέβαιος αν θα τα κατάφερνε σήμερα. Ένα μάτι είχε ο Κύκλωπάς του, στο δικό μας «θηρίο» πόσα εκατομμύρια μάτια θα προλάβαινε να παλουκώσει;

ΚΙΜΠΙ


 
ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

 «Κύκλωψ, εἰρωτᾷς μ᾽ ὄνομα κλυτόν; αὐτὰρ ἐγώ τοι
 ἐξερέω· σὺ δέ μοι δὸς ξείνιον, ὥς περ ὑπέστης.
Οὖτις ἐμοί γ᾽ ὄνομα· Οὖτιν δέ με κικλήσκουσι
μήτηρ ἠδὲ πατὴρ ἠδ᾽ ἄλλοι πάντες ἑταῖροι.»
Ὣς ἐφάμην, ὁ δέ μ᾽ αὐτίκ᾽ ἀμείβετο νηλέϊ θυμῷ·
«Οὖτιν ἐγὼ πύματον ἔδομαι μετὰ οἷς ἑτάροισι,
τοὺς δ᾽ ἄλλους πρόσθεν· τὸ δέ τοι ξεινήϊον ἔσται.»
Ἦ καὶ ἀνακλινθεὶς πέσεν ὕπτιος, αὐτὰρ ἔπειτα
κεῖτ᾽ ἀποδοχμώσας παχὺν αὐχένα, κὰδ δέ μιν ὕπνος
ᾕρει πανδαμάτωρ· φάρυγος δ᾽ ἐξέσσυτο οἶνος
ψωμοί τ᾽ ἀνδρόμεοι· ὁ δ᾽ ἐρεύγετο οἰνοβαρείων.
Ομήρου Οδύσσεια, ραψωδία ι, 364-374

Monday, July 22, 2019

Retour a l’ anormal

 
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, 20/7/2019
 
 
Μην το ψάχνετε, δεν έχει γίνει λάθος στον τίτλο, σωστός είναι. Γαλλικά δεν ξέρω, αλλά το τσέκαρα.
Μ’ αυτό το κείμενο προσπαθώ να τινάξω από πάνω μου σκουριά τεσσάρων χρόνων. Ενδεχομένως όχι μόνο σκουριά, αλλά και τ' άλλο που αρχίζει από «σκ…» - είμαι σεμνός, δεν το γράφω. Το τελευταίο κείμενο ως alter ego μου το 'γραψα πριν από τέσσερα χρόνια, σε κατάσταση σοκ και θυμού. Τίτλος: «Το μόνο παρακράτος είναι η τρόικα». Το ανάρτησα στο kibi-blog.blogspot.com κι έμεινε εκεί, ανάμεσα σε μερικές εκατοντάδες απολιθώματα μιας εποχής αθυροστομίας που ξεκίνησε περί το 2000 στις σομόν σελίδες της «Καθημερινής», μετακόμισε το 2008 στον «Επενδυτή», έκανε στάσεις στην ατυχήσασα «Γαλέρα» και στο επίσης ατυχήσαν «ΜΟΝΟ» κι απ’ το 2014, έχοντας χάσει την εβδομαδιαία κανονικότητά της, μόλις που επιβίωνε μέσω του μπλογκ, μέχρι που ψόφησε. Εντελώς. Δεν έκανα καμιά προσπάθεια ανάνηψης. Το μπλογκ έπιασε αράχνες, ούτε κωδικούς σύνδεσης δεν βρίσκω.
Προφανώς, η προμνημονιακή κανονικότητα και τα δύο πρώτα μνημόνια ήταν εύπεπτα. Το τρίτο μού 'πεσε βαρύ. Υπέβαλα τον βαθύ εαυτό μου σε κατάσταση τιμωρητικής αυτολογοκρισίας. Ισως επρόκειτο για ανομική αφασία, όπως τη λένε οι ψυχίατροι. Οχι ακριβώς αμνησία, αλλά αδυναμία να αποδώσεις στα πράγματα το όνομά τους: αυτό είναι ένα ποτήρι νερό και όχι γυάλινος κύλινδρος πληρούμενος με H2O. Αυτό είναι ένα μνημόνιο κι όχι φυσικός χυμός αποτοξίνωσης. Τέσπα, αρκετά με τα αυτοαναφορικά, τις συστάσεις, τις επανασυστάσεις, ο χώρος δεν αντέχει περισσότερο ναρκισσισμό.
Επιστρέφω στον τίτλο. Το trend της δεκαετίας είναι η «κανονικότητα», έτσι δεν είναι; Το normal, αυτό που σάρκασαν μελαγχολικά προ μισού αιώνα οι σπουδαστές της Ecole de Beux-arts στο εξεγερμένο Παρίσι, με την περίφημη αφίσα «Retour a la normale» και τα αμνοερίφια να ξαναμπαίνουν πειθήνια στο μαντρί. Τώρα η κανονικότητα έχει γίνει το μόνο ζητούμενο. Ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε επαιρόμενος ότι ξανάφερε την κανονικότητα. Η Ν.Δ. νίκησε υποσχόμενη κι αυτή την κανονικότητα. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι επί μια δεκαετία διέτρεξαν όλο το πολιτικό φάσμα, έδωσαν υπόσταση σε εξωτικά, γραφικά ή απεχθή μορφώματα που μετά εξαέρωσαν, πλημμύρισαν δρόμους και πλατείες κι έπειτα κλείστηκαν στους μικρόκοσμούς τους, όλα για την επιστροφή στην κανονικότητα, μια δεκαετία χαμένη, θυσιασμένη στην ανασύσταση της κανονικότητας.
Η μικροαστική γειτονιά που εποίκισα πριν από είκοσι χρόνια ήταν ένας μικρός παράδεισος αυτής της κανονικότητας -καινούργια αυτοκίνητα, περιποιημένα σπίτια, ευθυτενή σώματα, επηρμένα βλέμματα-, τώρα τα σώματα αποπνέουν την κοινωνική ήττα τους - ή μήπως έχουν απλώς γεράσει;
Δεν θέλω να κλονίσω προσδοκίες και βεβαιότητες, αλλά τέτοιο πράγμα -η κανονικότητα- δεν υπάρχει πια. Ζούμε στον καπιταλισμό των εκπλήξεων - σοκ, λαχτάρες, τρόμος είναι τα πιο κερδοφόρα αγαθά του. Τίποτε και κανείς δεν εγγυάται ότι μετά μια χαμένη δεκαετία δεν θα ακολουθήσει και δεύτερη και τρίτη. Μόλις δύο χρόνια πριν, το ευρω-ιερατείο ανήγγειλε περήφανα το επίσημο τέλος της κρίσης, τώρα μας καλούν ξανά να προσδεθούμε στο τρενάκι του τρόμου, η νέα ύφεση πλησιάζει, ο οικονομικός κύκλος μικραίνει, ο επιχειρηματικός ακόμη περισσότερο, ο πολιτικός κύκλος τετραγωνίζεται, νεοφιλελεύθεροι και νεοκεϊνσιανοί συναγωνίζονται σε αποτυχίες πρόβλεψης, πρόληψης, θεραπείας, πολιτικοί και τεχνοκράτες κοιτάζονται με απόγνωση, η πραγματικότητα βγάζει τη γλώσσα της στην οικονομετρία, τα παιδιά σου θα αλλάξουν 4-5 επαγγέλματα και 3-4 χώρες στη διάρκεια της ζωής τους, οι γονείς σου πιάνουν πολύ χώρο και κοστίζουν, κι αν χιονίσει τον Αύγουστο, μην εκπλαγείς.
Λυπάμαι, καλέ μου, παραπλανημένε, κανονικέ άνθρωπε, η μόνη κανονικότητα είναι η ολοκληρωτική έλλειψή της. Συνήθισέ την ή ψάξε τρόπο να τη συντρίψεις.

ΥΓ. 1 Δοκιμάζω να ξαναβρώ τα πατήματά μου και να ταιριάξουν με τα δικά σας. Αν σας κάνω με κρατάτε, αν πάλι όχι, με πετάτε, δεν χάθηκε ο κόσμος, χαρτί είναι, θα βρει τον προορισμό του, στην ανακύκλωση. Ή στην αποχέτευση.
ΥΓ. 2 Η Βέρα μού είπε ότι βγάζω «νταρκίλα» (εκ του dark). Να πάρω κανένα Ladose.


ΚΙΜΠΙ
kibi2g@yahoo.gr


Ο Τρεντινιάν ως απόλυτη ενσάρκωση του "κανονικού" στον "Κονφορμίστα" του Μπερτολούτσι. Η ταινία προβάλλεται εδώ και δυο βδομάδες σε επανέκδοση, την προλαβαίνετε. Αλλά και το βιβλίο του Μοράβια που κυκλοφορεί προσφέρει πιο περίπλοκη απόλαυση.


ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

- Πώς σκέφτεσαι έναν κανονικό άνδρα;
- Ενας κανονικός άνδρας! Για μένα κανονικός άνδρας είναι ένας κάποιος που γυρίζει το κεφάλι για να δει τα οπίσθια μιας όμορφης γυναίκας. Το θέμα δεν είναι μόνο να γυρίσεις το κεφάλι. Υπάρχουν 5-6 λόγοι… Ο κανονικός άνδρας είναι ευτυχισμένος όταν βρίσκει ανθρώπους σαν κι αυτόν, ομοίους του. Να γιατί αγαπά τις πολύκοσμες παραλίες, το ποδόσφαιρο, τα μπαρ στο κέντρο, στην Piazza Venezia. Του αρέσουν άνθρωποι σαν κι αυτόν και δεν εμπιστεύεται αυτούς που είναι διαφορετικοί. Να γιατί ο κανονικός άνδρας είναι ο αληθινός αδελφός, ο αληθινός πολίτης. Ο πραγματικός πατριώτης!
- Ο πραγματικός φασίστας!


Alberto Moravia, Bernardo Berolucci, «Il Conformista»