Το διακύβευμα της δημοκρατίας είναι, όπως έλεγε ο Λίνκολν πριν από πολλά χρόνια, ότι δεν είναι δυνατόν να απατάται όλος ο κόσμος διαρκώς. Είναι αλήθεια ότι ο Χίτλερ έφθασε στην εξουσία με δημοκρατικό τρόπο (όχι όμως απόλυτα σωστό), αλλά, μακροπρόθεσμα, παρά τις πολλές ταλαντεύσεις και συγχύσεις, πρέπει να εμπιστευόμαστε την πλειοψηφία. Αυτό το διακύβευμα είναι που διατηρεί ζωντανή τη δημοκρατία: αν το απορρίψουμε, δεν μιλάμε πλέον για δημοκρατία. Κι είναι μ’ αυτήν την έννοια που οι Ευρωπαίοι ηγέτες κάνουν ένα οικτρό λάθος. Αν ήσαν αληθινά έτοιμοι να «σεβαστούν» την απόφαση των ψηφοφόρων, θα έπρεπε να αποδεχτούν το μήνυμα της διαρκούς δυσπιστίας του λαού: το σχέδιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης, έτσι όπως διατυπώνεται σήμερα, έχει κάποια θεμελιώδη ελλείμματα. Αυτό που αντιλαμβάνονται οι ψηφοφόροι είναι η ανυπαρξία ενός αληθινού πολιτικού οράματος κάτω από τη ρητορική της εμπειρογνωμοσύνης – το μήνυμά τους δεν είναι αντι-ευρωπαϊκό, αλλά μια απαίτηση για περισσότερη Ευρώπη. Το ιρλανδικό όχι είναι μια πρόσκληση για να αρχίσει ένας γνήσιος πολιτικός διάλογος πάνω στο είδος της Ευρώπης που επιθυμούμε να έχουμε.
Σλαβόι Ζίζεκ, «Οι Ευρωπαίοι θέλουν περισσότερη Ευρώπη» (άρθρο στην «El Pais», Ιούλιος 2008)
No comments:
Post a Comment