ΦΑΝΤΑΣΤΕΙΤΕ ότι, με το που το ρολόι δείχνει 12 και 1 λεπτό, οτιδήποτε έχει συμβεί πριν απ’ αυτή τη στιγμή εξαφανίζεται, καταργείται, σαν να μην υπήρξε ποτέ. Σαν την άμαξα, τους υπηρέτες, την τουαλέτα της Σταχτοπούτας. Ξαναγίνονται κολοκύθα, ποντίκια και κουρέλια. Σ’ εμάς θα έπρεπε, βέβαια, να συμβεί το αντίστροφο. Η κολοκύθα θα γινόταν άμαξα, τα ποντίκια υπηρέτες και τα κουρέλια μια απαστράπτουσα τουαλέτα. Ακριβώς ένα λεπτό μετά τα μεσάνυχτα, το πρώτο λεπτό του νέου χρόνου, όλα όσα ζήσαμε το 2010, με την κρυφή ελπίδα ότι ήταν ένας εφιάλτης που θα εξαφανιστεί με το ξύπνημά μας, γίνονται καπνός. Πάνε το χρέος, το έλλειμμα, η τρόικα, το ΔΝΤ, η ύφεση, η απειλή της χρεοκοπίας, η κακιά Μέρκελ, οι χειρότεροι κερδοσκόποι, οι άπληστοι τραπεζίτες, οι άβουλοι βουλευτές, το μνημόνιο, η μεγάλη ύφεση, οι φόροι επί φόρων, η περικοπή των μισθών, οι απολύσεις, τα λουκέτα, η ανεργία, η καταναλωτική καθίζηση, ο αποπληθωρισμός μισθών, ο πληθωρισμός τιμών, ο υπερπληθωρισμός πολιτικής υποκρισίας και σύγχυσης. Όλα επιστρέφουν στις θέσεις τους, εκεί που τα είχαμε αφήσει κάπου στα τέλη του 2009. Ο χορός των τεράτων τελείωσε, η Σταχτοπούτα ξαναγίνεται πριγκίπισσα, επιστρέφει στο παλάτι της, μακριά από τις στάχτες, τις αγγαρείες, τον εξευτελισμό, τη διεθνή διαπόμπευση. Όλα ξαναγίνονται όπως πριν. Όλα, εκτός από ένα. Το παραμύθι αφήνει πάντα ένα ίχνος στην άλλη πλευρά του τείχους που χωρίζει τη φαντασία από την πραγματικότητα, τη μαγεία από τον ρεαλισμό, τον εφιάλτη από το ανακουφιστικό ξύπνημα. Αφήνει έστω και ένα γοβάκι. Γυάλινο ή δερμάτινο, δεν έχει σημασία. Το θέμα είναι ότι ο πρίγκιπας θα το ανακαλύψει, θα γίνει διώκτης μας και θα περάσει το τείχος με το γοβάκι ανά χείρας, τεκμήριο ακλόνητο ότι η θέση μας είναι πάντα στην άλλη πλευρά. Στην πλευρά του ονείρου. Ή, στην περίπτωση της αντίστροφης Σταχτοπούτας, στην πλευρά του εφιάλτη.
ΑΥΤΟ ΤΟ ΓΟΒΑΚΙ είναι που κάνει τη διαφορά. Είναι κάτι σαν στοιχείο του DNA μας, σημάδι ανεξίτηλο της ταυτότητάς μας. Το παραμύθι του Περό υπονοεί εξαρχής ότι η Σταχτοπούτα θα επιστρέψει στον κόσμο που πάντα ανήκε: του πλούτου, της ξεγνοιασιάς, της άνεσης. Τα αγαθά που της στέρησαν βίαια η στρίγγλα μητριά και οι κακές αδελφές της είναι δεδομένο ότι θα της ξαναδοθούν στο πολλαπλάσιο. Η νονά–καλή μάγισσα προσθέτει απλώς εκείνη τη δόση μαγείας η οποία θα θέσει σε λειτουργία τη δικαιοσύνη που κυβερνά τον κόσμο. Μ’ ένα γοβάκι μοναδικό, για ένα μοναδικό πόδι. Κι έναν πρίγκιπα.
ΠΟΙΟ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΓΟΒΑΚΙ, ποιος ο πρίγκιπας, ποιος ο εφιάλτης και ποιο το όνειρο, ποια είναι η μαγεία και ποια η σκληρή πραγματικότητα για τη Σταχτοπούτα-Ελλάδα; Σε ποια πραγματικότητα θα επιστρέψουμε όταν και αν τα μάγια λυθούν, μόλις το ρολόι χτυπήσει μεσάνυχτα; Πού θέλουμε να επιστρέψουμε τις πρώτες ώρες του 2011 αν, κλείνοντας για λίγα δευτερόλεπτα τα μάτια, έχουμε τη μαγική δυνατότητα να εξαφανίσουμε ό,τι οδυνηρό μάς συνέβη το 2010;
ΥΠΑΡΧΕΙ, ΒΛΕΠΕΤΕ, ένας κίνδυνος στην οργή που προκαλεί η εφαρμογή του «δόγματος του σοκ» στο παγκόσμιο πειραματόζωο Ελλάδα. Η αντίδραση στο ριζικό «κούρεμα» της δημοκρατίας, των δικαιωμάτων, της κοινωνικής διαπραγμάτευσης, των εισοδημάτων στα φτωχότερα στρώματα μπορεί να εκτραπεί σε μιαν άκριτη νοσταλγία του παρελθόντος. Το οποίο δεν ήταν ούτε το παλάτι του πρίγκιπα ούτε το πλούσιο σπίτι του εύπορου εμπόρου πατρός της Σταχτοπούτας. Μπορεί το παρελθόν να είχε και καλά στοιχεία, αλλά η μεγάλη πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας δεν έχει κανένα λόγο να το υπερασπίσει με πάθος. Δεν έχει κανένα λόγο, σ’ αυτό τον έσχατο αμυντικό αγώνα απέναντι στην τρόικα, στο μνημόνιο, στην πολιτική ελίτ, στους κερδοσκόπους, στην νεοφιλελεύθερη ευρωπαϊκή ηγεσία, στη δικτατορία του χρηματοπιστωτικού συστήματος, στην επέλαση της απληστίας, να υπερασπιστεί ένα σύστημα που περιείχε ήδη το σπέρμα της καταστροφής. Ό,τι ζούμε σήμερα εκκολάφθηκε σ’ ένα αυγό του φιδιού, που με αφέλεια αντιμετωπίζαμε σαν φρούτο της ευημερίας.
ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΠΟΥΜΕ μ’ ένα παράδειγμα των ημερών, Κούνεβα είχε και η προ μνημονίου εποχή, Κούνεβα έχει και η εποχή του μνημονίου, όπως μας θύμισε ο τραγικός θάνατος του Αιγύπτιου εργάτη σε κτίριο του υπουργείου Εργασίας! Πολλά από τα ελληνικά αναπτυξιακά θαύματα -ο άθλος του 2004, για παράδειγμα- βασίστηκαν σε Κούνεβες που η θυσία τους πνίγηκε στα χάχανα της γιορτής, στην ανεμελιά της ευημερούσας πλειοψηφίας. Η διαφορές είναι οι εξής: Πρώτον, ό,τι υπήρχε αθέσπιστο, σαν άτυπος νόμος της ζούγκλας, για ένα σχεδόν αόρατο κομμάτι του κόσμου της εργασίας, τώρα αποκτά υπόσταση θεσμική, γίνεται κανόνας και όρος ύπαρξης. Ή ανυπαρξίας. Διά χειρός τρόικας και όσων συνομολογούν τις εντολές της. Και δεύτερον, οι όροι πλειοψηφίας και μειοψηφίας αντιστράφηκαν ριζικά. Τώρα, στη θέση της Κωνσταντίνας Κούνεβα δυνητικά βρίσκεται η μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας. Από τους δημοσίους υπαλλήλους που δέχονται άφωνοι το ένα χαστούκι μετά το άλλο, μέχρι τον στρατό του ενός εκατομμυρίου ανέργων που σε λίγο θα είναι έτοιμοι για τους πιο οδυνηρούς και εξευτελιστικούς συμβιβασμούς προκειμένου να βρουν μια δουλειά.
ΕΠΟΜΕΝΩΣ, το ζήτημα δεν είναι η παλινόρθωση ενός συστήματος που βασιζόταν έτσι κι αλλιώς στη ληστρική εκμετάλλευση των πιο αδύναμων στρωμάτων της κοινωνίας, στον εξευτελισμό κοινωνικών ομάδων με ισχνή διαπραγματευτική ισχύ, στον εκμαυλισμό των ανθρώπων, στη διαφθορά και τις σχέσεις διαπλοκής μεταξύ εξουσίας και επιχειρηματικής ελίτ, στην πλασματική και δανεική ευημερία, στην οικολογική αναλγησία, στην αλαζονεία, στην απληστία και στον κυνισμό της ιθύνουσας τάξης, στην άκριτη αποδοχή των νεοφιλελεύθερων επιλογών της ευρωκρατίας, στον ευτελισμό της πολιτικής και της δημοκρατίας. Δεν υπάρχει ίχνος «ονείρου» σε όλα αυτά που αντιδιαστέλλονται στον σημερινό εφιάλτη. Αντιθέτως, όλα αυτά αποτελούν τους αρμούς ενός μηχανισμού που οδήγησε την κοινωνία κατευθείαν σ’ αυτόν. Ως εκ τούτου, ας προσέχουμε πού ονειρευόμαστε να ξυπνήσουμε όταν τελειώσει ο εφιάλτης.
ΑΠ’ ΤΗΝ ΑΠΟΨΗ ΑΥΤΗ, το δίλημμα που τίθεται στην κοινωνία (και προφανώς όχι μόνο στην ελληνική) την ώρα που υφίσταται την «παιδαγωγική τιμωρία της ανάπλασής της» από την κακιά μητριά και τις κακομαθημένες αδελφές της (στους αντίστοιχους ρόλους βάλτε όποιους θέλετε: τη Μέρκελ, τον Στρος-Καν, την κυβέρνηση, τους κερδοσκόπους, τους τραπεζίτες, τους ευρωκράτες, τους γραφειοκράτες…) δεν είναι να επιλέξει μεταξύ «του ονείρου του 2009» και «του εφιάλτη του 2010». Το ζήτημα είναι να ξυπνήσει γενικώς. Να βγει από τον φαύλο κύκλο ενός οικονομικού μοντέλου που, ακόμη κι αν από κάποιο θαύμα επιστρέψει σύντομα στην «καπιταλιστική ομαλότητα», απλώς δουλεύει για την επόμενη κρίση. Η καμπή είναι ιστορική. Η απεμπλοκή από το μνημόνιο και ό,τι αυτό συμβολίζει και συμπυκνώνει φέρνει ευρύτατα στρώματα της κοινωνίας μπροστά σε ρήξεις που πριν από έναν χρόνο ήταν αδιανόητες. Αλλιώς… «πάρτε μαζί σας νερό. Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία». Και, προσοχή. Μην τυχόν και χαθεί το γοβάκι. Χαθήκαμε…
No comments:
Post a Comment