Ο ευγενής τοκογλύφος μιλάει έτσι: «Με τη σημερινή κατάσταση προσφέρω μεγάλη υπηρεσία στον πλησίον μου, όταν του δανείζω με πέντε, έξι και δέκα τοις εκατό. Και μου είναι ευγνώμων για τον δανεισμό αυτό σαν μια ιδιαίτερη ευεργεσία. Με παρακαλεί τρεις φορές και προσφέρεται με προθυμία και χωρίς εξαναγκασμό να μου δωρίσει πέντε, έξι, δέκα φιορίνια στα εκατό. Να μην τα πάρω με ήσυχη συνείδηση; …Με δυο λόγια ο κόσμος είναι γεμάτος από μεγάλες, έξοχες, καθημερινές υπηρεσίες και ευεργεσίες…Οι ποιητές γράφουν για κάποιον Κύκλωπα Πολύφημο, που υποσχέθηκε στον Οδυσσέα ότι θα του προσφέρει τη χαρά να φάει πρώτα τους συντρόφους του και μετά αυτόν τον ίδιο. Μάλιστα, ήταν επίσης μια εξυπηρέτηση και μια λεπτή ευεργεσία. Μια τέτοια υπηρεσία συνηθίζουν να ασκούν τώρα οι ευγενείς και μη ευγενείς, αγρότες και αστοί, αγοράζουν και αποθηκεύουν, ανεβάζουν τις τιμές, ακριβαίνουν το στάρι, το κριθάρι και όλα όσα χρειάζεται κανείς, σκουπίζουν ύστερα το στόμα τους και λένε: Αυτό που χρειάζεται ο καθένας μπορεί να το πάρει, το κάνω αυτό για να εξυπηρετήσω τους ανθρώπους, Θα μπορούσα και θα ήθελα βέβαια να τα κρατήσω…Έτσι εξαπατήθηκε και κοροϊδεύτηκε ο Θεός με λεπτό τρόπο… Τόσο άγιοι έγιναν οι άνθρωποι…έτσι δεν μπορεί κανένας να είναι τοκογλύφος, να τσιγκουνεύεται ή να είναι κακός, ο κόσμος έγινε ματαιόδοξα άγιος, ο καθένας εξυπηρετεί τον άλλο, κανένας δεν κάνει κακό στον άλλο…Αν προσφέρει όμως έτσι μιαν υπηρεσία, την κάνει για τον διάβολο, παρότι ένας φτωχός, ένας άνθρωπος που στερείται, χρειάζεται μια τέτοια υπηρεσία, για να μη φαγωθεί ολότελα.
Μαρτίνου Λούθηρου, «Για το εμπόριο και την τοκογλυφία» (1519)
No comments:
Post a Comment