Λέγεται ότι η συνήθης φθορά ενός σκλάβου βαρύνει τον αφέντη του. Η συνήθης φθορά όμως ενός ελεύθερου υπηρέτη βαρύνει αυτόν τον ίδιο. Ωστόσο, στην πραγματικότητα, αυτό το είδος συνήθους φθοράς του τελευταίου βαρύνει τον αφέντη του στον ίδιο βαθμό που βαρύνει και τον αφέντη του πρώτου. Ο μισθός που πληρώνεται στους έμμισθους τεχνίτες και στους κάθε λογής υπηρέτες πρέπει να είναι τέτοιος, ώστε να τους επιτρέπει, σε έναν προς έναν, να διαιωνίσουν το είδος των έμμισθων τεχνιτών και υπηρετών, ανάλογα με το τι απαιτεί η αυξανόμενη, μειούμενη ή στάσιμη κοινωνική ζήτηση. Παρ’ όλο, όμως, που η συνήθης φθορά ενός ελεύθερου υπηρέτη βαρύνει εξίσου τον αφέντη του, γενικά κοστίζει σε αυτόν πολύ λιγότερο απ’ ό,τι η συνήθης φθορά ενός σκλάβου. Οι πόροι που απαιτούνται για την αντικατάσταση ή την επισκευή, αν μου επιτρέπεται αυτή η έκφραση, της συνήθους φθοράς του σκλάβου γενικά διατίθενται από έναν αμελή αφέντη ή έναν απρόσεκτο επιστάτη. Αυτά που προορίζονται γα την εκτέλεση της ίδιας εργασίας στην περίπτωση ελεύθερου ανθρώπου τα διαχειρίζεται ο ίδιος… Πιστεύω ότι η εμπειρία όλων των εποχών και των εθνών δείχνει πως το έργο που επιτελεί ο ελεύθερος άνθρωπος καταλήγει τελικά να είναι φθηνότερο από αυτό που επιτελείται από σκλάβους…. Επομένως, η γενναιόδωρη αμοιβή της εργασίας, όπως είναι το αποτέλεσμα της αύξηση του πλούτου, έτσι είναι και αιτία αύξησης του πληθυσμού. Το να παραπονείται κανείς γι’ αυτό σημαίνει ότι θρηνεί για το αναγκαίο αποτέλεσμα και την αιτία της μεγαλύτερης δημόσιας ευημερίας.
Άνταμ Σμιθ, «Έρευνα για τη φύση και τις αιτίες του πλούτου των εθνών»
No comments:
Post a Comment