Monday, October 1, 2007

Ο αιώνας των άκρων στη Μεσαιοχώρα (29/9/2007)

Μέχρι πρότινος όλα ήταν κεντροβαρή στη Μεσαιοχώρα. Η πολιτική και τα κόμματα είχαν κατσικωθεί στο κέντρο της πολιτικής κλίμακας. Ό,τι βρισκόταν αριστερότερα ή δεξιότερα του νοητού-ανοήτου μέσου της οριζόταν ως άκρο. Ο,τι ήταν μεσαίο αποθεωνόταν. Οι πολιτικοί είχαν σταματήσει να αυτοπροσδιορίζονται ως αριστεροί ή δεξιοί, με όλες τις ενδιάμεσες διαβαθμίσεις. Προτιμούσαν να παρουσιάζονται ως μέσοι, μεσαίτεροι και μεσαίτατοι. Η Μεσαιοχώρα είχε μετατραπεί σ’ ένα είδος Άσπρου Νάνου του κοινωνικού σύμπαντος, συμπυκνωμένη στο κέντρο της. Η κοινωνική πυραμίδα, λες και είχε στερηθεί την κορυφή και τη βάση της, ομφαλοσκοπούσε περί το μέσον της, τους μεσοχωρίτες της. Οι τεχνοκράτες συνιστούσαν για όλα τα προβλήματα μέσες λύσεις. Οι φοροτέχνες έβαζαν όλοι τους την τέχνη για να σώσουν τις περιουσίες των μεσόπλουτων. Ο μεσοτόμος Σολομών ήταν ο αγαπημένος τους ήρωας. Οι συνθέτες εξυμνούσαν τη μεσαία τάξη. Ο μεσεγγυητές, οι μεσίτες, οι μεσολαβητές και οι μεσάζοντες ήταν τα αγαπημένα επαγγέλματα. Ακόμη και οι ράφτες είχαν πάψει να ρωτούν τους πελάτες τους αν ήσαν αριστεροί ή δεξιοί ώστε να δώσουν την κατάλληλη κλίση στους καβάλους των παντελονιών. Τους θεωρούσαν όλους «μέσους». Η φράση «μέσες-άκρες» είχε αυστηρά λογοκριθεί κατά το δεύτερο ήμισυ. Και οι πολιτικοί ηγέτες ορκίζονταν πως προτιμούν να βρεθούν εκτός εξουσίας παρά να διανοηθούν το αδιανόητο: την συνεργασία με τα άκρα.

Τι συνέβη κι όλα ανατράπηκαν τόσο θεαματικά στη Μεσαιοχώρα, δεν είναι σαφές. Όλα πάντως έγιναν μέρα-μεσημέρι, ενώ ο ήλιος μεσουρανούσε. Μέχρι το μεσονύκτιο η Μεσαιοχώρα είχε σχεδόν μεταλλαχθεί σε Ακροχώρα – αν και ουδείς διανοήθηκε να προτείνει τη μετονομασία της.

Ούτε εξέγερση μεσολάβησε, ούτε επανάσταση, ούτε σημειώθηκε θεαματική ανατροπή στην εκλογική διάταξη δυνάμεων της Μεσαιοχώρας. Ούτε καν κυβέρνηση άλλαξε. Κι όμως, στην παραδοσιακή πολιτική κλίμακα παρατηρούνταν πραγματικός συνωστισμός στα αριστερά και στα δεξιά. Μεγαλύτερος και από τον συνωστισμό στο λιμάνι της Σμύρνης το 1922. Χωρίς καταστροφή όμως. Οι μετατοπίσεις πραγματοποιούνταν ως εξής: Η ακροδεξιά αντιπολίτευση έκανε στροφή στη Δεξιοκεντροαριστερά. Η κεντροδεξιά κυβέρνηση έκανε αμφίπλευρη στροφή στην Κεντροαριστερά και στην Ακροδεξιά. Η κεντροαριστερή αντιπολίτευση έκανε στροφή στα αριστερά (σκέτα). Η κοινοβουλευτική Αριστερά μετατοπίστηκε στην Αριστεροαριστερά. Και η εξωκοινοβουλευτική Αριστερά, έχοντας χάσει και το τελευταίο χιλιοστό από τον ήδη ελάχιστο ζωτικό της χώρο, αναγκάστηκε να κάνει στροφή προς τα δεξιά.

Σαν κάποιος μαγικός άνεμος να είχε φυσήξει και να ωθούσε τους πάντες πέρα από το νοητό κέντρο της πολιτικής κλίμακας. Πολιτικούς, επικοινωνιολόγους, δημοσκόπους, γραφειοκράτες, επιχειρηματίες, ακόμη και τραπεζίτες. Ένας μαζικός έρωτας σε ό,τι δηλώνει και δηλώνεται αριστερό ή δεξιό είχε κατακλύσει τη Μεσαιοχώρα. Τη μεσότητα αντικατέστησε η ακρότητα. Οι μεσόπλουτοι έπεσαν σε παρακμή. Όλοι ασχολούνταν με τους πάμπτωχους και τους ζάπλουτους. Τα νέα ανερχόμενα επαγγέλματα ήσαν οι ακροβάτες, οι ακροβολιστές, οι ακρολόγοι και οι ακρωτηριαστές (σωμάτων, κομμάτων, σχολικών βιβλίων). Οι ράφτες πελάγωσαν γιατί έπρεπε να ξαναμάθουν την παλιά τεχνική για αριστερόστροφους και δεξιόστροφους καβάλους. Έγινε της μόδας ν’ αφήνουν οι γονείς απερίτμητη την ακροβυστία των αρσενικών τους παιδιών. Ακόμη κι οι διατροφικές συνήθειες άλλαξαν και οι (πρώην) Μεσοχωρίτες έμαθαν να τρώνε τα κρέατά τους ακρόκαυστα, «σενιάν», σαν τους Ευρωπαίους. Το real estate μετέθεσε το κέντρο δράσης του στις ακροπόλεις και στα ακρωτήρια. Οι αναλογιστές των ασφαλιστικών ταμείων έπαψαν ν’ ασχολούνται με τους μεσόλευκους και τους μεσόκοπους της εργασίας. Μετέθεσαν όλη τους την τρυφερότητα στους υπέργηρους και όλη τους τη σκληράδα στους νεόκοπους του ασφαλιστικού σύμπαντος. Ο αιώνας των άκρων ανέτειλε στη Μεσαιοχώρα. (Οι μαθηματικοί και οι γεωμέτρες, βεβαίως, είχαν τις αντιρρήσεις τους. Επεσήμαιναν ακροθιγώς ότι στην πραγματικότητα οι ευθείες δεν έχουν άκρα ούτε μέσον, αφού εκτείνονται στο άπειρον. Αλλά ποιος να τους ακούσει;).

Η ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος, ενθαρρυμένη από το γεγονός ότι η πρώτη της θητεία δεν αποδείχθηκε μεσοβασιλεία, είχε επιβάλει σε όλους τους βουλευτές και πολιτευτές της να παρακολουθήσουν τρίμηνα εντατικά σεμινάρια πατριωτισμού και κοινωνικής πολιτικής. Στο τέλος των σεμιναρίων, οι βουλευτές εξετάζονταν σε ερωτήματα του είδους: «Τι εστί κοινωνικό κράτος; Είστε υπέρ της αναδιανεμητικής οικονομικής πολιτικής; Ποια στρώματα απαρτίζουν την ευρεία συμμαχία των μη προνομιούχων; Τι συνέβη στη Σμύρνη το 1922; Ποιοι είναι οι προαιώνιοι εχθροί του έθνους; Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;». Επίσης, όλοι οι κρατικοί αξιωματούχοι υποχρεώνονταν να απαγγείλουν – και μάλιστα ενώπιον ιερέα: «Αποτάσση τη αγορά; Και πάσι τοις έργοις αυτής; Και πάση τη λατρεία αυτής; Και πάσι τοις αγγέλοις αυτής; Και πάση τη πομπή αυτής;». «Αποτάσσομαι», ήταν υποχρεωμένος να απαντήσει ο κατηχούμενος αξιωματούχος. Και ακολουθούσε η απαγγελία του συμβόλου της εθνικής και κοινωνικής πίστεως. Σταδιακά, από το κυβερνητικό λεξιλόγιο εκτοπίστηκαν άλλοτε αγαπημένες λέξεις, όπως: αγορά, μεσαίος χώρος, ελεύθερος ανταγωνισμός, παγκοσμιοποίηση, φιλελευθεροποίηση, κέρδος, λαϊκός καπιταλισμός, νεοφιλελευθερισμός. Έδωσαν τη θέση τους σε λέξεις όπως: κράτος πρόνοιας, ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός, έλεγχος κερδοσκοπίας, αναδιανομή εθνικού πλούτου, πατριωτικός καπιταλισμός, εθνική οικονομία, κοινωνική αλληλεγγύη. Ένα νέο φρέσκο αεράκι ανανεωμένου εθνισμού ανάμικτου με σοσιαλμανία έπνεε στη φιλελεύθερη παράταξη που ανάρτησε πλάι στις φωτογραφίες του ιδρυτή της και αυτές του Παναγή Παπαληγούρα, της Πηνελόπης Δέλτα (αλλά και της κ. Μ. Ρεπούση, εσταυρωμένης δεξιά του Άγνωστου Στρατιώτη).

Πιο θεαματική ήταν η μετάλλαξη στο κατεξοχήν κέντρο της πολιτικής κλίμακας. Η αξιωματική αντιπολίτευση, αφού είχε υποστεί την πολυετή ανακαίνιση του εκσυγχρονισμού, αφού μεσουράνησε επί εικοσαετία στο νοητό μέσον της κοινωνίας και της πολιτικής, αφού είχε περάσει τον Ρουβίκωνα της αγοράς -και παρά λίγο να πνιγεί στο μέσον του- αφού είχε εμβολιάσει τους πολίτες στην πολιτική της μεσότητος ( ήτοι της μετριότητος), τώρα βουτούσε στα βαθιά νερά της νεκραναστημένης πάλης των τάξεων. Οι επίδοξοι ηγέτες της, ο ένας με μέση δαχτυλίδι κι ο άλλος χωρίς ίχνος μέσης, εμφανίζονταν πλέον ακρομανείς, ακρόχολοι και ακρότονοι, αν και επικίνδυνα ακροσφαλείς. Υπόσχονταν να οδηγήσουν το κόμμα στο αριστερότερο άκρο του, καθένας απ’ τον δικό του δρόμο και τελικά στο μόνο επιθυμητό άκρο, την εξουσία. Το πλήρωμα του κομματικού σκάφους ζαλίστηκε μέχρι ναυτίας από την αριστερόστροφη πλεύση του κι όλοι κοίταζαν με δέος τα νερά, έτοιμοι να ναυαγήσουν. Ευτυχώς, κίνδυνος να θρηνήσουν θύματα δεν υπήρχε. Οι καπεταναίοι ήσαν ακρόπλοοι: έπλεαν στα αβαθή.

Αφού η νέα πολιτική ορθότητα έφερε στη μόδα ό,τι αριστερό και δεξιό, στα ίδια τα κατά συνθήκη άκρα της πολιτικής κλίμακας, στην Αριστερά και στην ντεμέκ (μακεδονιστί) Ακροδεξιά, επικράτησε μεν θεσμική ευδαιμονία, αλλά και μια μικρή ιδεολογική αποσταθεροποίηση. Αφού η νέα ορθοδοξία επέτρεπε πια στους πιστούς της να κάνουν τον σταυρό τους με τ’ αριστερό και να μουντζώνουν με το δεξί, μήπως ήταν η ώρα να προβάλουν τα πνευματικά τους δικαιώματα στο τι εστί αριστερό και το δεξιό; Προσέφυγαν λοιπόν στο δικαστήριο, το οποίο, για να αποφευχθεί η σύγχυση, επέβαλε τη δημιουργία οργανισμού πιστοποίησης. Μάλιστα, καθώς ο ΕΛΟΤ ήταν αδύνατο να ανταποκριθεί στη ζήτηση για την πιστοποίηση αριστερών και δεξιών πολιτικών, προγραμμάτων, συνθημάτων και προσώπων, δημιουργήθηκαν κι άλλοι οργανισμοί πιστοποίησης, κατά τα πρότυπα πιστοποίησης των βιολογικών προϊόντων.

Έτσι, η νέα λαγνεία των άκρων αγκάλιασε όλες τις πνευματικές, πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις της Μεσαιοχώρας, που ωστόσο εξακολουθούσε να πλέει στο μέσο του πουθενά. Αρκετοί μεσοχωρίτες διατήρησαν πάντως την παλιά, μεσαία τους συνήθεια: όταν μπούχτιζαν από τις ακρότητες έτειναν τον μεσοδάκτυλο, στο γνωστό φαλλικό συμβολισμό που σημαίνει: fuck you!

No comments:

Post a Comment