Πόσο αξιέπαινο είναι ένας ηγεμόνας να κρατάει το λόγο του και να ζει με ακεραιότητα και όχι με δόλο, ο καθένας το καταλαβαίνει. Ωστόσο, βλέπουμε από την πείρα στους καιρούς μας ότι έκαναν μεγάλα πράγματα εκείνοι οι ηγεμόνες που έδιναν λίγη σημασία στο λόγο τους και ήξεραν με δόλο να εξαπατούν τα μυαλά των ανθρώπων. Και στο τέλος ξεπέρασαν εκείνους που βασίστηκαν στην τιμιότητα.
Πρέπει λοιπόν να μάθετε ότι υπάρχουν δύο είδη αγώνα: ο ένας με τους νόμους και ο άλλος με τη δύναμη. Ο πρώτος ταιριάζει στον άνθρωπο, ο δεύτερος στα θηρία. Αλλά επειδή ο πρώτος πολλές φορές δεν φτάνει χρειάζεται κανείς να καταφύγει στον δεύτερο. Γι’ αυτό ένας ηγεμόνας είναι απαραίτητο να ξέρει να χρησιμοποιεί και το θηρίο και τον άνθρωπο.
Νικολό Μακιαβέλι, «Ο ηγεμόνας»
No comments:
Post a Comment