Monday, July 22, 2019

Retour a l’ anormal

 
ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΤΩΝ ΣΥΝΤΑΚΤΩΝ, 20/7/2019
 
 
Μην το ψάχνετε, δεν έχει γίνει λάθος στον τίτλο, σωστός είναι. Γαλλικά δεν ξέρω, αλλά το τσέκαρα.
Μ’ αυτό το κείμενο προσπαθώ να τινάξω από πάνω μου σκουριά τεσσάρων χρόνων. Ενδεχομένως όχι μόνο σκουριά, αλλά και τ' άλλο που αρχίζει από «σκ…» - είμαι σεμνός, δεν το γράφω. Το τελευταίο κείμενο ως alter ego μου το 'γραψα πριν από τέσσερα χρόνια, σε κατάσταση σοκ και θυμού. Τίτλος: «Το μόνο παρακράτος είναι η τρόικα». Το ανάρτησα στο kibi-blog.blogspot.com κι έμεινε εκεί, ανάμεσα σε μερικές εκατοντάδες απολιθώματα μιας εποχής αθυροστομίας που ξεκίνησε περί το 2000 στις σομόν σελίδες της «Καθημερινής», μετακόμισε το 2008 στον «Επενδυτή», έκανε στάσεις στην ατυχήσασα «Γαλέρα» και στο επίσης ατυχήσαν «ΜΟΝΟ» κι απ’ το 2014, έχοντας χάσει την εβδομαδιαία κανονικότητά της, μόλις που επιβίωνε μέσω του μπλογκ, μέχρι που ψόφησε. Εντελώς. Δεν έκανα καμιά προσπάθεια ανάνηψης. Το μπλογκ έπιασε αράχνες, ούτε κωδικούς σύνδεσης δεν βρίσκω.
Προφανώς, η προμνημονιακή κανονικότητα και τα δύο πρώτα μνημόνια ήταν εύπεπτα. Το τρίτο μού 'πεσε βαρύ. Υπέβαλα τον βαθύ εαυτό μου σε κατάσταση τιμωρητικής αυτολογοκρισίας. Ισως επρόκειτο για ανομική αφασία, όπως τη λένε οι ψυχίατροι. Οχι ακριβώς αμνησία, αλλά αδυναμία να αποδώσεις στα πράγματα το όνομά τους: αυτό είναι ένα ποτήρι νερό και όχι γυάλινος κύλινδρος πληρούμενος με H2O. Αυτό είναι ένα μνημόνιο κι όχι φυσικός χυμός αποτοξίνωσης. Τέσπα, αρκετά με τα αυτοαναφορικά, τις συστάσεις, τις επανασυστάσεις, ο χώρος δεν αντέχει περισσότερο ναρκισσισμό.
Επιστρέφω στον τίτλο. Το trend της δεκαετίας είναι η «κανονικότητα», έτσι δεν είναι; Το normal, αυτό που σάρκασαν μελαγχολικά προ μισού αιώνα οι σπουδαστές της Ecole de Beux-arts στο εξεγερμένο Παρίσι, με την περίφημη αφίσα «Retour a la normale» και τα αμνοερίφια να ξαναμπαίνουν πειθήνια στο μαντρί. Τώρα η κανονικότητα έχει γίνει το μόνο ζητούμενο. Ο ΣΥΡΙΖΑ ηττήθηκε επαιρόμενος ότι ξανάφερε την κανονικότητα. Η Ν.Δ. νίκησε υποσχόμενη κι αυτή την κανονικότητα. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι επί μια δεκαετία διέτρεξαν όλο το πολιτικό φάσμα, έδωσαν υπόσταση σε εξωτικά, γραφικά ή απεχθή μορφώματα που μετά εξαέρωσαν, πλημμύρισαν δρόμους και πλατείες κι έπειτα κλείστηκαν στους μικρόκοσμούς τους, όλα για την επιστροφή στην κανονικότητα, μια δεκαετία χαμένη, θυσιασμένη στην ανασύσταση της κανονικότητας.
Η μικροαστική γειτονιά που εποίκισα πριν από είκοσι χρόνια ήταν ένας μικρός παράδεισος αυτής της κανονικότητας -καινούργια αυτοκίνητα, περιποιημένα σπίτια, ευθυτενή σώματα, επηρμένα βλέμματα-, τώρα τα σώματα αποπνέουν την κοινωνική ήττα τους - ή μήπως έχουν απλώς γεράσει;
Δεν θέλω να κλονίσω προσδοκίες και βεβαιότητες, αλλά τέτοιο πράγμα -η κανονικότητα- δεν υπάρχει πια. Ζούμε στον καπιταλισμό των εκπλήξεων - σοκ, λαχτάρες, τρόμος είναι τα πιο κερδοφόρα αγαθά του. Τίποτε και κανείς δεν εγγυάται ότι μετά μια χαμένη δεκαετία δεν θα ακολουθήσει και δεύτερη και τρίτη. Μόλις δύο χρόνια πριν, το ευρω-ιερατείο ανήγγειλε περήφανα το επίσημο τέλος της κρίσης, τώρα μας καλούν ξανά να προσδεθούμε στο τρενάκι του τρόμου, η νέα ύφεση πλησιάζει, ο οικονομικός κύκλος μικραίνει, ο επιχειρηματικός ακόμη περισσότερο, ο πολιτικός κύκλος τετραγωνίζεται, νεοφιλελεύθεροι και νεοκεϊνσιανοί συναγωνίζονται σε αποτυχίες πρόβλεψης, πρόληψης, θεραπείας, πολιτικοί και τεχνοκράτες κοιτάζονται με απόγνωση, η πραγματικότητα βγάζει τη γλώσσα της στην οικονομετρία, τα παιδιά σου θα αλλάξουν 4-5 επαγγέλματα και 3-4 χώρες στη διάρκεια της ζωής τους, οι γονείς σου πιάνουν πολύ χώρο και κοστίζουν, κι αν χιονίσει τον Αύγουστο, μην εκπλαγείς.
Λυπάμαι, καλέ μου, παραπλανημένε, κανονικέ άνθρωπε, η μόνη κανονικότητα είναι η ολοκληρωτική έλλειψή της. Συνήθισέ την ή ψάξε τρόπο να τη συντρίψεις.

ΥΓ. 1 Δοκιμάζω να ξαναβρώ τα πατήματά μου και να ταιριάξουν με τα δικά σας. Αν σας κάνω με κρατάτε, αν πάλι όχι, με πετάτε, δεν χάθηκε ο κόσμος, χαρτί είναι, θα βρει τον προορισμό του, στην ανακύκλωση. Ή στην αποχέτευση.
ΥΓ. 2 Η Βέρα μού είπε ότι βγάζω «νταρκίλα» (εκ του dark). Να πάρω κανένα Ladose.


ΚΙΜΠΙ
kibi2g@yahoo.gr


Ο Τρεντινιάν ως απόλυτη ενσάρκωση του "κανονικού" στον "Κονφορμίστα" του Μπερτολούτσι. Η ταινία προβάλλεται εδώ και δυο βδομάδες σε επανέκδοση, την προλαβαίνετε. Αλλά και το βιβλίο του Μοράβια που κυκλοφορεί προσφέρει πιο περίπλοκη απόλαυση.


ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ

- Πώς σκέφτεσαι έναν κανονικό άνδρα;
- Ενας κανονικός άνδρας! Για μένα κανονικός άνδρας είναι ένας κάποιος που γυρίζει το κεφάλι για να δει τα οπίσθια μιας όμορφης γυναίκας. Το θέμα δεν είναι μόνο να γυρίσεις το κεφάλι. Υπάρχουν 5-6 λόγοι… Ο κανονικός άνδρας είναι ευτυχισμένος όταν βρίσκει ανθρώπους σαν κι αυτόν, ομοίους του. Να γιατί αγαπά τις πολύκοσμες παραλίες, το ποδόσφαιρο, τα μπαρ στο κέντρο, στην Piazza Venezia. Του αρέσουν άνθρωποι σαν κι αυτόν και δεν εμπιστεύεται αυτούς που είναι διαφορετικοί. Να γιατί ο κανονικός άνδρας είναι ο αληθινός αδελφός, ο αληθινός πολίτης. Ο πραγματικός πατριώτης!
- Ο πραγματικός φασίστας!


Alberto Moravia, Bernardo Berolucci, «Il Conformista»

2 comments:

  1. Όχι απλώς σε κρατάμε, σε περιμέναμε. Ξανανοίγω το παλιό σημειωματάριο, να σημειώσω βιβλία που αναφέρεις, δεν τα έχω διαβάσει και η αναφορά σου μου ξυπνά την όρεξη. Πρώτη σημείωση, έπειτα από χρόνια, αυτό του Μοράβια. Ένα μεγάλο μέρος της βιβλιοθήκης μου είναι βιβλία που έμαθα από εσένα και τον Τάσο. χχχ

    ReplyDelete
  2. Ποτε υπηρχε κανονικοτητα στην Ελλαδα?

    ReplyDelete