Έξι κουταλάκια του γλυκού αντηλιακό…(1/8/2009)

Οι Αρχές θέλουν να σώσουν, εκτός από την ψυχή μας, και το σώμα μας. Ανησυχούν και φροντίζουν γι’ αυτό. Όλες οι Αρχές. Οι κρατικές, οι διακρατικές, οι κοινοτικές, οι παγκόσμιες. Η ανησυχία τους είναι ανιδιοτελής. Ή, αν η ανησυχία τους περιέχει κάποιο βαθμό ιδιοτέλειας, αυτή αφορά το συλλογικό όφελος και τις μέλλουσες γενιές. Θέλουν να είμαστε υγιείς και αρτιμελείς, όχι μόνο να για να πηγαίνουμε όρθιοι και παραγωγικοί στη δουλειά, όχι μόνο για είμαστε συνεπείς φορολογούμενοι και πρόθυμοι καταναλωτές, αλλά για να μπορούμε και ως κοινωνίες να αναπαραγόμαστε και ως είδος να βελτιωνόμαστε.

Οι Αρχές ανησυχούν για το σώμα μας διαρκώς. Όχι μόνο τις ώρες και τις μέρες της εργασίας. Αλλά και στα διαλείμματα της σχόλης. Ανησυχούν και φροντίζουν για σας ακόμη και τώρα, που είστε σε διακοπές, όπως συμβαίνει περίπου με το ένα τρίτο των νεοελλήνων που προτιμούν Αύγουστο και ήλιο καυτό. Αλλά ο ήλιος είναι πρόβλημα, το ξέρετε πια. Έστω και πλημμελώς ακολουθείτε τις επιστημονικές συστάσεις. Αλλά οι συστάσεις αγριεύουν ευθέως ανάλογα με την επικινδυνότητα της υπεριώδους ακτινοβολίας. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για παράδειγμα. Αφού εξαντλεί την αυστηρότητά της προς τις φαρμακευτικές και τις εταιρείες καλλυντικών, επιβάλλοντας περισσότερη προστασία και λιγότερη παραπλάνηση, ύστερα στρέφεται στα αντικείμενα της προστασίας της, τους καταναλωτές, και με το ίδιο αδιάλλακτο ύφος ανοργασμικής δασκάλας τους θυμίζει: Μην τολμήσετε και βγείτε στον ήλιο χωρίς καπέλο, γυαλιά ηλίου και προπαντός αντηλιακό. Άφθονο αντηλιακό στο δέρμα σας. Σε κάθε εκατοστό του. Άφθονο; Δηλαδή, πόσο ακριβώς; Οι Αρχές, συνεπικουρούμενες πάντα από τους επιστημονικούς φορείς, δεν φείδονται λεπτομερειών όταν πρόκειται να αποδείξουν την αυστηρή τους τρυφερότητα. Ένας μέσος ενήλικας χρειάζεται περίπου 35 γραμμάρια αντηλιακού, ή καλύτερα έξι κουταλάκια του γλυκού ή 25 ml. Εσείς δεν δίνετε σημασία στο κόστος της σύστασης. Εγώ όμως, που έχω γίνει τσιγκούνης στο πλαίσιο της ευρύτερης κρίσης της μέσης ηλικίας, κάθομαι και υπολογίζω τι κοστίζουν οι αντηλιακές συστάσεις των αρχών. Έχουμε και λέμε: Μια μέση, τετραμελής ελληνική οικογένεια στη χειρότερη περίπτωση θα κάνει μια εβδομάδα διακοπές κι άλλα επτά σκόρπια μπάνια. Θα εκτεθεί (ολόσωμη) στον ήλιο 14 φορές. Αν υποθέσουμε ότι η ηλιοπροστασία εξαντλείται μόνο στις παρά θιν’ αλός ημίγυμνες εμφανίσεις (που δεν εξαντλείται) θα χρειαστεί περίπου 1000 ml αντηλιακού (υπολογίζοντας την κανονική δόση για τους ενήλικες και τη μισή για τα παιδιά). Που σημαίνει πέντε συσκευασίες αντηλιακού προϊόντος των 200 ml. Ο μεθερμηνευόμενον σημαίνει ένα κόστος τουλάχιστον 100 ευρώ αν τ’ αγοράσετε από το φαρμακείο και 80 ευρώ αν πάτε στην αλυσίδα καλλυντικών, που υποτίθεται ότι κάνει έκπτωση επί της αναγραφόμενης τιμής έτσι, από φιλανθρωπία. Κι αυτό το κόστος αντιστοιχεί μόνο σε συμβατικό, φθηνό προϊόν.

Βεβαίως, ούτε οι αρχές ούτε οι επιστημονικοί φορείς έχουν υποστηρίξει ποτέ ότι το αντηλιακό σας είναι απαραίτητο μόνο στα μπάνια και στις διακοπές σας. Ούτε επίσης ότι είναι περιττό την άνοιξη, το φθινόπωρο ή και τον χειμώνα. Αντιθέτως. Αν θέλετε, λοιπόν, να επιτελέσετε με συνέπεια το καθήκον να είστε υγιείς, θα πρέπει να υπολογίσετε μια ετήσια οικογενειακή δαπάνη μόνο για την ηλιοπροστασία πεντακοσίων ευρώ, επιεικώς. Αν, εκτός από τις συστάσεις των Αρχών, πάρετε τοις μετρητοίς τις λεπτομερέστερες και τρυφερότερες συμβουλές των δερματολόγων, των ιατρικών συλλόγων αλλά και των χορηγών τους, των φαρμακευτικών εταιρειών και των βιομηχανιών καλλυντικών, θα πρέπει να γίνετε πιο σχολαστικοί και να αγοράσετε ξεχωριστό προϊόν για το πρόσωπο που είναι διαρκώς εκτεθειμένο στον ήλιο και, φυσικά, άλλο προϊόν για τα παιδιά, που δεν έχουν δέρμα-γυαλόχαρτο σαν το δικό σας. Στην καλύτερη περίπτωση, αυτή η υγειονομική πολυτέλεια που προσφέρετε στους εαυτούς σας και στην οικογένειά σας για να μην αρπάξετε κανένα καρκίνο ανεβάζει το κόστος της ηλιοπροστασίας στα 800 ευρώ το χρόνο.

Οι αρχές δεν έχουν σκεφτεί πώς ακριβώς θα καλύψετε αυτή τη δαπάνη- δεν είναι δουλειά τους άλλωστε, δουλειά τους είναι να σας διατάσσουν να είστε υγιείς. Δουλειά τους είναι να σας υποδείξουν όλους τους κινδύνους που, πέρα από τον ήλιο, πολιορκούν το σώμα σας. Και να σας υποδείξουν επίσης τα μέσα με τα οποία μπορείτε να αντιμετωπίσετε τους κινδύνους αυτούς. Αν τώρα τα μέσα αυτά τυγχάνει να μην είναι ματζούνια παρασκευαζόμενα στο σπίτι και αυτοσχέδιες χημείες με συνταγή της γιαγιάς, αλλά εμπορεύματα που υπόκεινται στο νόμο της προσφοράς και της ζήτησης, δικό σας πρόβλημα. Ουδείς από σας δικαιούται να κατηγορήσει της Αρχές ότι λειτουργούν σαν ιατρικοί επισκέπτες, σαν κοινοί ντίλερ των φαρμακευτικών εταιρειών και της βιομηχανίας καλλυντικών. Άλλωστε, αν τα ασφαλιστικά ταμεία δεν βρίσκονταν στα πρόθυρα κατάρρευσης, επειδή εσείς αρνείστε να διαθέσετε το σώμα σας για πέντε –δέκα χρόνια παραπάνω στον παραγωγικό ολετήρα, οι Αρχές ευχαρίστως θα ενέκριναν γενναιόδωρες ασφαλιστικές καλύψεις όχι μόνο για τα αντηλιακά, αλλά ακόμη και για τις κρέμες σύσφιξης για την περιοχή των γλουτών, για τα τζελ αντιγήρανσης προσώπου και για τους ορούς των ρυτίδων γύρω από τα μάτια. Δικά σας λεφτά είναι άλλωστε, ό,τι θέλουν τα κάνουν οι Αρχές.

Διότι, παρά τις περί του αντιθέτου εντυπώσεις, οι Αρχές ως φορείς της εξουσίας που τους έχετε εκχωρήσει, δεν σας θέλουν νεκρούς- τι να σας κάνουν, άλλωστε; Ούτε ψηφίζετε, ούτε δουλεύετε, ούτε καταναλώνετε, ούτε φορολογείστε παγωμένοι, φαιοί κι ακίνητοι στο ένα μέτρο κάτω από το χώμα. Δεν σας θέλουν καν φθαρμένους, γερασμένους, συρρικνωμένους, αδύναμους, σακάτες, σκεβρωμένους, ανάπηρους- αυτό δεν ίσχυε ποτέ, ούτε στον 19ο αιώνα όταν έστελναν τους προγόνους σας ανθρακωρύχους στις στοές κι ήταν άγνωστο πόσοι, ποιοι και πώς θα ξαναβγούν στο φως της μέρας. Ίσα- ίσα, σας θέλουν ανθεκτικούς στις επιδημίες, άτρωτους στις λοιμώξεις, άκαμπτους στις κακουχίες, άφθαρτους στην επίθεση του χρόνου, αλύγιστους στο οκτάωρο του γραφείου, ευθυτενείς στη γραμμή παραγωγής, ευλύγιστους στις σκαλωσιές, μυώδεις στα ορύγματα των μεγάλων έργων, ακάματους, γόνιμους, αγέραστους, ωραίους και ωραίες. Αν ήταν δυνατόν- αν τους περίσσευαν χρήματα από τα χρήματά σας- θα χρηματοδοτούσαν το πιο γενναίο, το πιο κολοσσιαίο, το πιο μεγαλεπήβολο πρόγραμμα ευγονικής για την παραγωγή του βιονικού ανθρώπου, με ένα χάπι για κάθε όργανο του σώματός του, μια κρέμα για κάθε εκατοστό του δέρματός του. Αλλά δεν τους περισσεύουν χρήματα από τα χρήματά σας. Τους περισσεύουν όμως οι καλές προθέσεις. Γι’ αυτό οι Αρχές γίνονται σχεδόν κουραστικές στις συστάσεις τους: Φορέστε αντηλιακά. Επισκέπτεστε συχνά τον δερματολόγο σας. Πάρτε μάσκες για τη γρίπη. Αγοράστε αντισηπτικά διαλύματα για τα χέρια. Πηγαίνετε τακτικά στον οδοντίατρό σας. Γυμνάζεστε, ξεκουράζεστε, κοιμηθείτε τουλάχιστον 8 ώρες τη μέρα. Τραφείτε σωστά και υγιεινά, σε σταθερές ώρες, πέντε γεύματα τη μέρα. Κάνετε μαστογραφία, κολονοσκόπηση, βυθοσκόπηση, γαστροσκόπηση και κάθε είδους ενδοσκόπηση.

Οι Αρχές σας θέλουν υγιείς. Δεν είστε πια κρέας για τα κανόνια, αλλά δέρμα, μύες, ιστοί, οστά για χιλιάδες προϊόντα, για τη μεγάκη αγορά του σώματος. Με τι λεφτά; Οι Αρχές δεν μπορούν να σας βοηθήσουν σ’ αυτό. Στην καλύτερη περίπτωση θα φιλοδωρήσουν την αυτοσυντήρησή σας με επιδοτήσεις και ποσοστά συμμετοχής.
Οι Αρχές άλλωστε κάνουν πάντα τα μνημόσυνα με ξένα κόλυβα. Και τις γιορτές και τις διακοπές επίσης.