Δεν το περίμενα αυτό από τον κ. Γκαργκάνα. Ακούς εκεί «κατάχρηση εξουσίας». Όχι, όχι. Οι τράπεζες δεν κάνουν τέτοια πράγματα. Οι τράπεζες είναι ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου. Θέλετε απόδειξη; Κάνετε τον εξής προσωπικό απολογισμό: Μετρήστε πόσους συγγενείς και φίλους έχετε. Φίλους από το σχολείο, το πανεπιστήμιο, το στρατό, τη δουλειά. Κολλητούς από παρέες και γκομενοδουλειές. Ανθρώπους που τους εμπιστεύεστε τα μυστικά σας. Προφανώς έχετε δεκάδες. Ωραία. Για ρίξτε τώρα μια ματιά στο γραμματοκιβώτιό σας. Ρίχνετε μια ματιά κάθε μέρα μέχρι τις γιορτές. Ερχονται Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά. Πόσοι από τους φίλους σας θα έχουν την πρόνοια να σας στείλουν μια ζεστή ευχετήρια κάρτα με τα χρόνια πολλά; Πόσοι θα υποβάλουν τον εαυτό τους στην ελάχιστη θυσία να σας γράψουν δυο λόγια από καρδιάς; Ελάχιστοι ή κανείς. Κανείς δεν γράφει πια γράμματα, κανείς δε στέλνει κάρτες. Ισως κάποιες υπέργηρες θειάδες με αισθητική από την εποχή των επιστολόχαρτων και των κάρτ ποστάλ. Ολοι οι άλλοι, το πολύ να αρκεστούν σ’ ένα τηλέφωνο στο κινητό, μια σύντομη, τυπική στιχομυθία: «Θα πάτε πουθενά; Τι έχετε κανονίσει για Πρωτοχρονιά; Καλά να περάσετε…Να τηλεφωνηθούμε μια απ’ αυτές τις μέρες, να έρθετε από το σπίτι ή να βγούμε για κανένα ποτό». Αυτά.
Αλλά η τράπεζα; Α, όχι, η τράπεζα δεν σας ξεχνά ποτέ. Σας θυμάται τα Χριστούγεννα, το Πάσχα, το καλοκαίρι…Σας θυμάται κάθε μήνα, με την ενημέρωση για την κίνηση του λογαριασμού σας, με τις δόσεις των δανείων και των πιστωτικών σας καρτών. Δίνει το «παρών» στο γραμματοκιβώτιό σας τουλάχιστον μια φορά το μήνα. Σας θυμάται κάθε φορά που λανσάρει ένα καινούργιο πιστωτικό προϊόν. Σας θυμάται όταν ζεσταίνεστε αλλά κι όταν κρυώνετε. Σας σκέφτεται όταν οι δόσεις του δανείου σας «κτυπάνε» κόκκινο, αλλά κι όταν κοντεύετε να το εξοφλήσετε. Στην πρώτη περίπτωση με ένα ευγενικό τηλεφώνημα και μια άγνωστη τρυφερή φωνή που σε συμβουλευτικό τόνο σας θυμίζει ότι έχετε καταστεί ένας επισφαλής οφειλέτης της, ο οποίος πάντως έχει κάθε δικαίωμα σε ένα πρόγραμμα αναχρηματοδότησης του δανείου του. Και στη δεύτερη περίπτωση με μια αύξηση του πιστωτικού σας ορίου από τις 4.000 στις 6.000. Κι αν χρωστάτε μόνο λίγες εκατοντάδες ευρώ το πιστωτικό όριο μπορεί να εκτιναχτεί και στα 12.000 ευρώ. Σκέφτεται πριν από σας τις ανάγκες σας. Σας προεγκρίνει δάνεια που δεν θέλετε και σας εκδίδει πιστωτικές που δεν έχετε ζητήσει.
Α, όχι. Η τράπεζα δεν συμμερίζεται καθόλου την αγωνία σας να μηδενίσετε την οφειλή σας, να εξοφλήσετε την πιστωτική σας. Κατά βάθος, είναι ένας φίλος απόλυτα δοτικός, σε σημείο μαζοχισμού. Δεν είναι της άποψης ότι «οι καλοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους». Το δικό της σλόγκαν λέει ότι «οι ανοικτοί λογαριασμοί κάνουν τους καλούς φίλους». Γι’ αυτό είναι πρόθυμη και διαθέσιμη να της χρωστάτε εφόρου ζωής. Ακόμη κι αν είστε ένας ώριμος κύριος που πλησιάζει τον μισό αιώνα ζωής, είναι έτοιμη να σας δώσει στεγαστικό δάνειο για την επόμενη τεσσαρακονταετία της ζωής σας. Δεν θα σας ζητήσει εξέταση DNA, δεν θα απαιτήσει τον ιατρικό σας φάκελο. Το μόνο που την ενδιαφέρει είναι να μπείτε στο δικό σας σπιτικό, να γίνεται κι εσείς ιδιοκτήτης. Αλλωστε, φίλοι είσαστε. Το σπίτι σας είναι και δικό της σπίτι, έτσι δεν είναι; Κι όχι μόνο γιατί είναι ενυπόθηκο.
Θυμάστε- όσοι φοιτήσατε στο γυμνάσιο προ καταιγισμού μεταπολιτευτικών μεταρρυθμίσεων-το πρώτο βιβλίο αρχαίων. Το πρώτο κείμενο του βιβλίου μιλούσε για τη φιλία. «Πιστεύω τω φίλω. Πιστόν φίλον εν κινδύνοις γιγνώσκεις». Απολύτως αληθές και στην περίπτωση της βιωματικής μας φιλίας με την τράπεζα. Η τράπεζα αψηφά τον κίνδυνο. Είναι πρόθυμη να σας ασφαλίσει έναντι κάθε αγωνίας και αβεβαιότητας. Μπορεί να σας δώσει τη σύνταξη που θα σας στερήσει το ασφαλιστικό σύστημα. Μπορεί να μετατρέψει την ταπεινή σας αποταμίευση σε ένα δυναμικό κεφάλαιο, ικανό να σπουδάσει τα παιδιά σας, να καλύψει μια έκτακτη ανάγκη υγείας (κούφια η ώρα), να βρεθεί δίπλα σας –ίσως όχι αυτοπροσώπως, αλλά μέσω της ασφαλιστικής θυγατρικής της- στο τροχαίο ατύχημα. Η τράπεζα αψηφά τον κίνδυνο όχι μόνο όταν τον αντιμετωπίζετε εσείς, αλλά κι όταν τον αντιμετωπίζει η ίδια. Είδατε καμία τράπεζα να ανησυχήσει ή να διαμαρτυρηθεί ποτέ για τις ληστείες στις οποίες είναι εκτεθειμένη προκειμένου να εξασφαλίζει σε σας αδιάλειπτη ροή μετρητών; Ποτέ! Κι αυτό όχι μόνο γιατί τα λεφτά των χρηματοκιβωτίων είναι ασφαλισμένα μέχρι τελευταίου λεπτού. Αλλά γιατί είναι υπεράνω.
Η τράπεζα είναι ο καλύτερός σας φίλος, όχι μόνο γιατί δεν σας ξεχνά στις γιορτές, στις χαρές και στις λύπες, αλλά και γιατί δεν μεμψιμοιρεί. Πολλές φορές εισπράττει την αχαριστία μας, με τις άδικες λοιδορίες για τα υψηλά επιτόκια δανεισμού, διπλάσια, τριπλάσια και πενταπλάσια από τον πληθωρισμό, για τα πανωτόκια, για τις κατασχέσεις ακινήτων κι αυτοκινήτων, για την αυστηρότητά της απέναντι στους μπαταχτσήδες, για τους καταχρηστικούς όρους στα δάνεια, για τον τρόπο που αξιοποιεί τα μικρά μυστικά που κρύβουν οι αγορές μας με τις πιστωτικές κάρτες, για τις λευκές και τις μαύρες λίστες της. Είδατε, όμως, ποτέ καμία τράπεζα να βγει να υπερασπίσει τον εαυτό της. Μένει πάντα μια υπόσταση μειλίχια, χαμογελαστή, ευχάριστη, positive. Προσπερνά τα μικρά εγκλήματα μεταξύ φίλων. Μένει πάντα γενναιόδωρη στο μερίδιο δανεικής ευτυχίας που είναι έτοιμη να μας προσφέρει με ένα ακόμη εορτοδάνειο, διακοποδάνειο, θερμοδάνειο, φοιτητοδάνειο, ιατροδάνειο, στεγαστοδάνειο, αγροτοδάνειο, γαμοδάνειο (με την καλή έννοια), τοκετοδάνειο…Ποτέ δεν θα χαλάσει τη φιλία της μαζί σας και κάθε διακριτική ή αυστηρή Γκαργκάνα προειδοποίηση για τα επισφαλή δάνεια, οι ανησυχίες τον υπερδανεισμό των νεοελλήνων θα την αντιμετωπίσει με το ίδιο παγωμένο, ψύχραιμο χαμόγελο των διαφημιστικών πανό, των γυαλιστερών προσπέκτους, των ευφυών τηλεοπτικών σποτ. Από μιαν άποψη, η τράπεζα δεν είναι απλώς ένας καλός φίλος. Είναι και ο προσωπικός σας ψυχαναλυτής, που σας προσφέρει δωρεάν συνεδρίες σε δόσεις των είκοσι τηλεοπτικών δευτερολέπτων. Εσείς μπορεί να αισθάνεστε φτωχός και δυστυχής, αλλά αυτή σας κλείνει το μάτι, σας χαϊδεύει φιλικά την πλάτη και σας ψιθυρίζει στ’ αυτί: «Η ζωή είναι γεμάτη εμπειρίες. Απόλαυσέ την με….» Κι ακολουθεί το όνομα της τάδε κάρτας που αποτελεί ελιξίριο της δανεικής ευημερίας. Κι αν η πηγή της δυστυχίας σου είναι κάποιες άλλες κάρτες και δάνεια (πιθανά της ίδιας τράπεζας), η απάντηση είναι εξίσου εκτονωτική: «Συμμάζεμα. Πρόγραμμα συγκέντρωσης δανείων και καρτών. Νιώσε την ανακούφιση αμέσως». Μη μου πείτε πως δεν ακούγεται σαν φάρμακο κατά της δυσκοιλιότητας ή της δυσπεψίας;
Αλλά ακόμη κι αν καμιά απ’ όλες αυτές τις ανιδιοτελείς επιθέσεις φιλίας δεν σας πείθει, η τράπεζα δεν σας κρατάει κακία. Γιατί η φιλία της απέναντί σας δεν είναι μόνο μια υπόθεση προσωπική, ένας έμμονος πλατωνικός έρωτας. Είναι μια φιλία συλλογική, αφορά ένα έθνος ολόκληρο, 11 εκατομμύρια ανθρώπους σ’ αυτή τη μικρή χώρα, όσους είναι πελάτες της, όσους μπορούν να γίνουν κι όσους γεννηθούν στο μέλλον και-πού θα πάνε; Θα γίνουν κι αυτοί πελάτες. Γιατί η τράπεζα υπηρετεί αυτή την προσωπική φιλία, επιτελώντας ένα έργο εθνικό. Είναι ο γενναιόδωρος ευεργέτης και χρηματοδότης της συλλογικής ευημερίας και ανάπτυξης. Δεν σκέφτεται μόνο εσάς, σκέφτεται και τα παιδιά και τα εγγόνια σας. Σκέφτεται την κληρονομιά σας και την υστεροφημία σας. Αλλωστε, δεν δανείζει μόνο εσάς. Δανείζει και το κράτος. Είναι ο αιμοδότης της δανεικής ανάπτυξης. Τι σημασία έχει αν είναι και τροφοδότης του δημοσίου χρέους των 180 δισ. ευρώ; Μπορεί ο Μάρξ να έλεγε ότι «το δημόσιο χρέος έχει δημιουργήσει τις μετοχικές εταιρείες, το εμπόριο με αξίες όλων των ειδών, το παιχνίδι του χρηματιστηρίου και τη σύγχρονη τραπεζοκρατία», αλλά κι αυτός με δανεικά την έβγαζε. Κι όταν δεν είχε ο φίλος του ο Ενγκελς, πού νομίζετε ότι κατέφευγε; Στην τράπεζα, φυσικά. (Και σ’ αυτή την περίπτωση, η φιλία της τράπεζας έσπασε και το τελευταίο τείχος αμφιβολίας. Αφού χρηματοδότησε τον πιο άσπονδο υπονομευτή της, γιατί θα φανεί τσιγκούνα σε μας τους φιλήσυχους δανειολήπτες;)
ΚΙΜΠΙ
No comments:
Post a Comment